Seirbhísí Tithíochta

Cuid V

Príomhchuspóir Chuid V de na hAchtanna um Pleanáil agus Forbairt, 2000 agus 2021 é sciar den mhéadú ar luach na talún a bhailiú a bhíonn i gceist nuair a thugann údarás áitiúil cead pleanála d’fhorbairt cónaithe. Tugtar “Gnóthachan Pleanála” air seo agus beartaíonn an beartas a cheadú d’údarás áitiúil céatadán den talamh a cheannach ar phraghas níos lú ná an luach margaidh breise. D’úsáidfí an talamh siúd chun tithíocht a sholáthar chun tacaíocht tithíochta sóisialta (tugtar tithíocht shóisialta air seo freisin) a thabhairt nó chun tithíocht inacmhainne a sholáthar.

Ceadaítear i gCuid V don údarás áitiúil céatadán de thalamh a cheannach ar an luach reatha úsáide agus an talamh seo a úsáid chun tacaíocht tithíochta sóisialta agus tithíocht inacmhainne a sholáthar. Is é luach úsáide reatha luach na talún nach bhfuil cead pleanála aige agus is gnách go mbíonn sé i bhfad níos lú ná an luach margaidh, go háirithe i gcás láithreáin úrnua. Mar shampla, d’fhéadfadh gurbh ionann luach úsáide reatha láithreáin úrnua agus luach úsáide luach talmhaíochta. Is é an sochar a bhainfidh an Stát ná an difríocht idir luach úsáide reatha agus luach margaidh an tsuímh dá mbeadh cead pleanála aige, i.e. an glanluach airgeadaíochta.

Ceadaíodh d’údaráis áitiúla 20% den talamh, ar a mhéid, ar ‘luach úsáide reatha’ a fháil nuair a tugadh Cuid V isteach i dtosach. Leasaigh Alt 31(b) den Acht um Athghiniúint Uirbeach agus Tithíocht é seo ina dhiaidh sin anuas go dtí 10%.

Ní dhéanfaidh an méadú ar ranníocaíocht Chuid V aníos ó ‘a mhéid le 10%’ chun críocha tithíocht shóisialta go dtí céatadán éigeantach 20%, ar gá an leath de, ar a laghad, a bheith chun críocha tithíocht shóisialta agus ar féidir an t-iarmhéid de a chur i bhfeidhm chun críocha tithíocht inacmhainne agus/nó cíos costais, difear láithreach bonn ach do chead pleanála a nuadheonaíodh maidir le láithreáin a ceannaíodh roimh an 1 Meán Fómhair 2015 nó i ndiaidh an 31 Iúil 2021.

Is dóchúil, ar an ábhar sin, nach mbeidh an riachtanas 20% le sásamh chun go ndeonaítear cead pleanála ach go ceann cúpla mí tar éis gur cuireadh tús leis an méadú.

SOCRUITHE IDIRTHRÉIMHSEACHA TAR ÉIS GUR ACHTAÍODH AN TACHT UM THITHÍOCHT INACMHAINNE, 2021

Socruithe Idirthréimhseacha

Ba cheart go mbeidís siúd atá bainteach i dtalamh a cheannach d’fhorbairt cónaithe ar an eolas ar athruithe ar cheanglas Chuid V le haghaidh tithíocht shóisialta agus inacmhainne:

• Beidh talamh a ceannaíodh an 1 Lúnasa 2021 nó ina dhiaidh sin faoi réir cheanglas 20% Chuid V maidir le cead pleanála a deonaíodh i ndiaidh an 3 Meán Fómhair 2021. Déantar seo chun tithíocht shóisialta agus inacmhainne a sholáthar.
• Moltar do cheannaitheoirí an oibleagáid mhéadaithe seo de chuid Chuid V a chur san áireamh maidir leis an bpraghas a íocadh ar thalamh forbartha cónaithe.
• Baineann ceanglais éagsúla Chuid V le talamh nuair a deonaíodh cead pleanála roimh an 3 Meán Fómhair 2021 agus le talamh a ceannaíodh roimh an 1 Lúnasa 2021, ag brath ar dháta an cheannaigh:

Is féidir le hiarratasóirí ar chead pleanála d’fhorbairtí cónaithe níos lú leanúint le hiarratas a dhéanamh ar dheimhniú díolúine ó Chuid V a bheidh ar fáil d’fhorbairtí ina bhfuil 4 theach nó níos lú.

Is féidir teacht ar Threoir maidir le Cuid V d’Fhorbróirí anseo